Article Index

W X w. do wyrobu naczyń użyto koło garncarskie, urządzenie o ręcznym napędzie składające się z drewnianej okrągłej tarczy obracającej się na nieruchomej pionowej osi. Koło pozwalało modelować i obtaczać wcześniej ulepione naczynia.
koło sponowe
Ich górne partie pokrywano ornamentem pojedynczej lub wielokrotnej linii falistej wykonanej przy pomocy grzebienia garncarskiego. Wprowadzano poziome pasma z odciskami stempla, dookolne żłobki.
W XII w. koło udoskonalono, dodając na dole drugą, większą tarczę poruszaną nogami. Garncarz miał wolne obie ręce, mógł toczyć naczynia z bryłki gliny, pracował szybciej i bardziej precyzyjnie. Ulepszona technika nie wpłynęła dodatnio na ogólny wygląd naczyń. Dookolne żłobki robione rylcem lub patykiem zastąpiły wcześniejsze, skomplikowane ornamenty.
Na dnach kilku naczyń ze Starej Łomży i Pieniek Grodziska widnieją znaki garncarskie w postaci równoramiennego krzyża. Niektórzy badacze przypuszczają, że to znaki rozpoznawcze mogące wskazywać na istniejącą już pewnego rodzaju formę organizacji zawodowej, wyprzedzającą miejskie cechy zrzeszające rzemieślników.